Czy dyrektor może nakazać nauczycielowi wykonywanie innych prac niż zajęcia opiekuńcze, wychowawcze i dydaktyczne?
Odpowiedź
Zakres zadań nauczycieli określa statut szkoły. Zadania i obowiązki nauczyciela opisane w statucie szkoły powinny wynikać z przepisów ustawy z 26.01.1982 r. – Karta Nauczyciela – dalej KN.
Zakres obowiązków nauczyciela określa przede wszystkim KN i postanowienia umowy o pracę.
Dyrektor szkoły może zobowiązać nauczycieli do realizacji w ramach czasu pracy innych zadań i czynności niż te wynikające z tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć zgodnie z art. 42 ust. 2 pkt 2 KN, o ile są to czynności i zajęcia wynikające z zadań statutowych szkoły.
Stosownie do art. 42 ust. 2 KN w ramach czasu pracy oraz ustalonego wynagrodzenia nauczyciel obowiązany jest realizować inne zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych szkoły, ale nie powinny one wykraczać poza rodzaj pracy określony umową o pracę.
W obecnym stanie prawnym nie ma systemowego rozwiązania organizacji ww. zajęć, nie istnieje katalog innych zajęć statutowych, ponieważ zajęcia i czynności wynikają ze statutu szkoły.
O wymiarze zajęć i o tym, jakie zajęcia będą realizowane decyduje dyrektor szkoły, biorąc pod uwagę potrzeby szkoły oraz zainteresowania uczniów. W uzasadnieniu do projektu ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela z 28.01.2016 r. (https://legislacja.rcl.gov.pl) określono: " Nie wyklucza możliwości prowadzenia np. zajęć związanych z potrzebami uczniów i rozwijających ich zainteresowania w ramach 40-godzinnego czasu pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze, stosownie do ustaleń podjętych w danej szkole".
Mateusz Pilich w publikacji "Ustawa o systemie oświaty. Komentarz", wyd.VI, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2015 stwierdził: "Określenie inne czynności i zajęcia wynikające z zadań statutowych szkoły jest bardzo ogólne i pozwala na różne wykładnie. Nie wchodząc głębiej w tę dość trudną i drażliwą kwestię, trzeba stwierdzić, że niewątpliwie dyrektor ma prawo nakładać na nauczycieli, poza zwykłymi obowiązkami dydaktycznymi, także obowiązki wynikające z ogólnych potrzeb szkoły /… / Są one zwykle "zajęciami doraźnymi", aczkolwiek niewykluczone jest także stałe przydzielenie różnych obowiązków najczęściej o charakterze organizacyjnym...". Można wśród nich wymienić np. przygotowanie do konkursów i olimpiad przedmiotowych, opiekę w trakcie wycieczek, rajdów, zawodów sportowych, organizacji uroczystości szkolnych itp.
Jakie obowiązki poza pracą dydaktyczną może nałożyć dyrektor na nauczyciela?
Przepisy nie definiują szczegółowo katalogu innych zajęć statutowych, ponieważ wynikają one ze statutu szkoły - podkreśla Bożena Barszczewska w serwisie LEX Prawo Oświatowe.
