W myśl art. 20 ust. 1   ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) - dalej KN z nauczycielem można rozwiązać stosunek pracy w sytuacji:

  • a) częściowej likwidacji szkoły;
  • b) zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole;
  • c) zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnienie nauczyciela w pełnym wymiarze czasu pracy.
W pierwszej kolejności należy najpierw ustalić, czy w szkole doszło do jednej z tych sytuacji.
Przepisy nie przewidują uchwalania regulaminu zwalniania nauczycieli. Kryteria typowania podlegają kontroli sądowej. Podobnie wypowiedział się SN w wyroku z 27 listopada 1997 r., I PKN 399/97, OSNP 1998, nr 18, poz. 541.
Zgodnie z orzecznictwem SN przesłankami, którymi należy kierować się przy wyborze nauczyciela do zwolnienia z przyczyn określonych w art. 20 KN są:
1. Ocena pracy nauczyciela - można rozwiązać stosunek pracy z nauczycielem, który posiada wprawdzie kwalifikacje zawodowe takie jak inni nauczyciele, ale jego praca jest najniżej oceniana przez pracodawcę, uczniów i rodziców (wyrok SN z 11 września 2001 r., I PKN 610/00, OSNP 2003, nr 15, poz. 356 oraz z 5 listopada 1998 r., I PKN 420/98, OSNP 1999, nr 24, poz. 784;
2. Kwalifikacje zawodowe nauczyciela - porównując kwalifikacje zawodowe nauczycieli, jako kryterium wyboru nauczyciela do zwolnienia z pracy należy uwzględnić nie tylko formalny poziom wykształcenia, ale także jego praktykę w nauczaniu danego przedmiotu (wyrok SN z 10 stycznia 2002 r., I PKN 771/00, OSNP - wkł. 2002, nr 10, poz. 4;
3. Nieobecności nauczyciela w pracy - długotrwałe nieobecności nauczyciela, które dezorganizują prace szkoły, mogą uzasadniać wybór nauczyciela do zwolnienia z pracy (wyrok SN z 22 września 2000 r., I PKN 29/00, OSNP 2002, nr 8, poz. 183;
4. Podstawa nawiązania stosunku pracy z nauczycielem - podstawa nawiązania stosunku pracy z nauczycielem może stanowić kryterium wyboru nauczyciela do zwolnienia, jeśli inne kryteria nie pozwalają na jednoznaczną ocenę przydatności nauczyciela do dalszej pracy. Nauczyciela zatrudnionego na podstawie umowy o pracę należy wybrać w pierwszej kolejności do zwolnienia niż nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania (wyrok SN z 11 stycznia 2005 r., I PK 159/04, Pr. Pracy 2005, nr 4, poz. 32).
 
Odpowiedź na pytanie pochodzi z Serwisu Prawa Oświatowego>>

Szczegółowe zasady nawiązywania i rozwiązywania stosunku pracy z nauczycielami zawiera również publikacja "ABC zatrudniania i zwalniania nauczycieli".