Pracownica (urodzona 23 października 1960 r.) złożyła zaświadczenie z urzędu gminy, że rodzice posiadali gospodarstwo rolne od 10 lutego 1960 r. do 25 maja 1993 r. oraz zeznania świadków, że pracowała w gospodarstwie rodziców w okresie od 20 czerwca 1978 r. do 22 listopada 1980 r. Nie ma żadnych dokumentów dotyczących przejęcia gospodarstwa od rodziców.
Czy na podstawie przedłożonych dokumentów mogę zaliczyć pracę w gospodarstwie do stażu pracy i jaki okres powinnam zaliczyć?
Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 20 listopada 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy (Dz. U. Nr 54, poz. 310) - dalej u.w.p.g.r., przewiduje trzy podstawowe możliwości zaliczenia okresów pracy w gospodarstwie rolnym do ogólnego stażu pracy. Pierwsza to prowadzenie indywidualnego gospodarstwa rolnego lub praca w takim gospodarstwie prowadzonym przez współmałżonka. Druga to zaliczenie pracownikowi do stażu pracy przypadające przed 1 stycznia 1983 r. okresy pracy po ukończeniu 16. roku życia w gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców lub teściów, poprzedzające objęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub wraz ze współmałżonkiem. Trzecia to zaliczenie przypadających po 31 grudnia 1982 r. okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym w charakterze domownika w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin.
W omawianej sprawie ewentualne zastosowanie miałaby sytuacja określona w treści art. 1 ust. 1 pkt 2 u.w.p.g.r. dotycząca okresów pracy przypadających przed dniem 1 stycznia 1983 r. i po ukończeniu 16 roku życia w gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców lub teściów, poprzedzające objęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub wraz ze współmałżonkiem.
Zeznania świadków potwierdzających pracę na roli stanowią w rozumieniu u.w.p.g.r. pełnoprawny dowód takiej pracy, na podstawie art. 3 ust. 3 u.w.p.g.r. Należy jednak zauważyć, że ostatecznej oceny dowodów dokonuje pracodawca, który konstytutywnie stwierdza fakt spełnienia wymogów określonych w ustawie i podejmuje decyzję o zaliczeniu, bądź też nie, okresu pracy na roli do pracowniczego stażu pracy.
Jednak w przedmiotowej sprawie, w zakresie przesłanki wskazanej w treści art. 1 ust. 1 pkt 2 u.w.p.g.r., udowodnienie pracy na roli przypadającej przed dniem 1 stycznia 1983 r. jest niewystarczające, gdyż przepis ten zawiera dodatkowy wymóg objęcia tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub wraz ze współmałżonkiem. Takie objęcie w omawianej sprawie bądź nie nastąpiło, bądź nie zostało udowodnione. Jeżeli pracownica udokumentuje objęcie gospodarstwa rolnego stosownym zaświadczeniem urzędu gminy (art. 3 ust. 1 u.w.p.g.r.), zaliczenie okresu pracy na roli będzie możliwe. W chwili obecnej pracownica nie spełnia przesłanek zaliczenia pracy na roli do ogólnego stażu pracy.

Krzysztof Lisowski