2006-1 - Lekcja 5 rok szkolny 2005/2006 Rozwiązywanie konfliktów
DEFINICJA KONFLIKTU
Konflikt oznacza sprzeczność interesów, niezgodność poglądów, kolizję, spór, zatarg. Konflikt w organizacji wynika z konieczności dzielenia się ograniczonymi zasobami lub pracami, zajmowania odmiennej pozycji, różnych celów, wartości i poglądów. Współczesny pogląd na konflikt zakłada, że:
RODZAJE KONFLIKTÓW
Rodzajów konfliktów jest tak wiele, że trudno jest przyjąć jedno, najlepsze kryterium ich podziału. Ze względu na osoby lub grupy, których konflikt dotyczy, można przyjąć podział na:
Można też podzielić konflikty w zależności od ich bardzo ogólnie określonych przyczyn. Będziemy wówczas mieli:
Ze względu na wpływ i skutki konfliktu można wyróżnić:
Wreszcie, ze względu na stopie nasilenia relacji można podzielić konflikty na: spory, gry, walki.
PRZYCZYNY POWSTAWANIA KONFLIKTÓW
Konflikty najczęściej wybuchają, gdy strony rywalizują o osiągnięcie pewnych celów. Najczęstsze powody to:
Ograniczone dobra to jeden z najczęstszych powodów konfliktów. Przykładem może być podział nagród w szkole, prowadzący do silnych napięć między pracownikami. Albo przydział pracowni komputerowych przez władze gminy niektórym tylko szkołom. W domu najczęstszy konflikt między dziećmi dotyczy właśnie podziału dóbr, gdy bracia biją się o to, który ma pierwszy korzystać z komputera. W konfliktach międzynarodowych ograniczonym dobrem mogą być terytoria czy bogactwa naturalne.
Władza jest rzeczą bardzo pożądaną i cenioną przez ludzi. Różnice w dostępie do władzy, do kontroli nad innymi prowadzą do silnych napięć i uruchamiają ogromne emocje. Wiele szkół przeżywało silne konflikty w sytuacji wyboru nowego dyrektora. Również spory dotyczące oceny nauczyciela mają często ukryty podtekst walki o władzę, sprowadzający się do pytania: ""Czy i ile własnego zdania dyrektor może narzucić nauczycielowi?"". Wreszcie poszczególni ludzie w organizacji mają często inne spojrzenia na tempo swojej pracy, na zakres wykonywanych działań, na sposób realizowania zadań. Często konflikty w szkole powodowane są różnym przydziałem zadań poszczególnym pracownikom, poczuciu niektórych, że są zbyt obciążeni albo odwrotnie, pomijani w pracy szkoły. Generalnie można przyjąć, że istnieje następująca zależność:
Ale przyczyny konfliktów w organizacji mają często bardzo osobisty charakter i wynikają z postaw, wartości i postrzegania. Nastroje podejrzliwości, niezgodność wartości, odrzucanie hierarchii, stereotypowe postrzeganie rzeczywistości silnie podsycają możliwość wybuchu konfliktu.
"